Εκπαιδεύοντας το παιδί μέσα από τα παραμύθια

Ανακαλύπτουμε πώς λειτουργεί και τι προσφέρει το εκπαιδευτικό δράμα στον ψυχισμό και την ανάπτυξη του παιδιού
Μέσα από παραμύθια τα παιδιά γίνονται ήρωες που μπορούν να νικήσουν τους φόβους τους, να εξαλείψουν τη βία, να γνωρίσουν το άγνωστο και να σηκώσουν τα λάβαρο της προσωπικής τους ελευθερίας! Υπάρχει κάτι καλύτερο; Η θεατρολόγος κ. Ρασσά μας εξηγεί…

Τι είναι το εκπαιδευτικό δράμα;

Το εκπαιδευτικό δράμα είναι μία μορφή θεατρικής τέχνης με παιδαγωγικό χαρακτήρα. Μπορεί να διδαχθεί είτε ως ανεξάρτητο μάθημα τέχνης, ως μια δραστηριότητα, δηλαδή, για τα παιδιά σε κάποιο θεατρικό εργαστήρι, είτε να αξιοποιηθεί ως μέσο για τη διδασκαλία των μαθημάτων του σχολείου.

Εσείς πώς το διδάσκετε;

Το διδάσκω ως μάθημα τέχνης. Ανάλογα με την ηλικία των παιδιών επιλέγω σε κάθε μάθημα κι ένα διαφορετικό παραμύθι ή μια ιστορία από τη λογοτεχνία και με την καθοδήγησή μου τα παιδιά ζωντανεύουν τους ήρωες, υποδύονται ρόλους και δημιουργούν την κάθε ιστορία. Τους δίνεται, λοιπόν, η ευκαιρία να λειτουργήσουν άλλοτε ως ηθοποιοί και άλλοτε ως θεατές και να μυηθούν σταδιακά στην τέχνη του θεάτρου. Να απελευθερώσουν το σώμα τους, τη φωνή τους, αλλά και να εξασκηθούν στην εκφορά του λόγου, στην ελεύθερη έκφραση.

Δραματοποίηση παραμυθιού δηλαδή;

Η δραματοποίηση του παραμυθιού μπορεί να γίνει ως μέρος του μαθήματος, αλλά δεν μένουμε σ’ αυτό. Δεν παίζουμε μόνο το παραμύθι δηλαδή. Το εκπαιδευτικό δράμα σε μεγάλο βαθμό στηρίζεται στον αυτοσχεδιασμό. Το παραμύθι ή η ιστορία είναι η αφορμή, το ερέθισμα. Όπως ξέρετε, τα παραμύθια και οι αφηγήσεις ιστοριών δίνουν μέσα από τους συμβολισμούς την εικόνα του κόσμου. Και φυσικά της ζωής μας. Άρα και την ευκαιρία για να σκεφτούν τα παιδιά τι θα έκαναν αν ήταν στη θέση των ηρώων.

Άρα συζητάτε και με τα παιδιά…

Βεβαίως και συζητάμε, στο τέλος κυρίως του μαθήματος. Κάθε ιστορία σχετίζεται με θέματα κατά βάση κοινωνικά. Για παράδειγμα, η διαφορετικότητα, η βία, η κτητικότητα, η ελευθερία, ο ανταγωνισμός, οι προλήψεις, το θάρρος της γνώμης, ο φόβος μας για το διαφορετικό ή το άγνωστο. Ακόμα μιλάμε για τη φιλία, την αγάπη, την αποδοχή του εαυτού μας. Οι προβληματισμοί προκύπτουν και γίνονται αντικείμενο συζήτησης.

Σε ποιες ηλικίες παιδιών απευθύνεται;

Απευθύνεται σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Υπάρχει υλικό άφθονο από τον πλούτο των παραμυθιών και των λογοτεχνικών έργων (πεζών, ποιητικών, θεατρικών). Φυσικά διαχωρίζονται τα μαθήματα σε τμήματα προσχολικής ηλικίας, τμήματα δημοτικού, γυμνασίου, λυκείου. Βέβαια, η μεγαλύτερη προσέλευση, τουλάχιστον στο δικό μου εργαστήρι, είναι από παιδιά 4 έως 11 χρονών. Από προνήπια μέχρι Στ’ δημοτικού. Τώρα, ως προς το αν καταφέρνω να γίνει συζήτηση με τα μικρότερα παιδιά. Η συζήτηση είναι διάλογος. Ο διάλογος γίνεται με τη δική μου καθοδήγηση υπό μορφή ερωτήσεων. Με απλές ερωτήσεις σας πληροφορώ ότι και τα μικρότερα παιδιά είναι πολύ γόνιμος. Κυρίως στα παραμύθια που προάγουν τη συναισθηματική νοημοσύνη.

Επιλέγετε κλασικά παραμύθια στις μικρές ηλικίες;

Θα σας μιλήσω προσωπικά, για μένα, ότι δεν το συνηθίζω. Όχι γιατί δεν αναγνωρίζω την αξία τους, αλλά για τον απλό λόγο ότι τα παιδιά τα έχουν διαβάσει πολύ στο σπίτι με τη μαμά και τον μπαμπά και προτιμώ να έρχονται σε επαφή και με ιστορίες που ίσως δεν έχουν διαβαστεί στο σπίτι.

Τι κάνετε λοιπόν διαφορετικό από αυτό που κάνει ο γονιός στο σπίτι;

Θέλω να πω ότι οι μαμάδες διαβάζουν παραμύθια στο σπίτι και συζητούν με τα παιδιά. Να το διευκρινίσω. Δεν διαβάζω το παραμύθι. Το παραμύθι, για τις μικρές ηλικίες μιλώντας κυρίως, το αφηγούμαι σταδιακά και με τη βοήθεια των παιδιών. Φυσικά μπορεί η πλοκή να αλλάξει αν οδηγεί εκεί η ομάδα. Άρα, χτίζουμε μαζί τον κόσμο του παραμυθιού και στη συνέχεια γινόμαστε οι ήρωες και κάνουμε αυτοσχεδιασμούς και παιχνίδια ελεύθερης έκφρασης. Στο τέλος κάνουμε συζήτηση σχετικά με το κεντρικό νόημα, τις αξίες που πραγματεύεται το κείμενό μας.

*Ευχαριστούμε την κυρία Αρετή Ρασσά, θεατρολόγο, φιλόλογο και νομικό

ΠΗΓΗ:ygeiamou.gr