Τι συμβαίνει στο μυαλό ενός 12χρονου όταν του κάνουν στριπτίζ

Πριν μερικές μέρες έγινε viral η εξής είδηση: Ζάμπλουτος πατέρας κάνει δώρο στριπτίζ στον 12χρονο γιο του. Το βίντεο που συνόδευε την είδηση έδειχνε δύο χορεύτριες οι οποίες φορούσαν μόνο τα εσώρουχά τους ν' αγγίζουν το αγόρι την ώρα που έχωναν το πρόσωπό του ανάμεσα στα στήθη τους. Όλα αυτά υπό το περήφανο βλέμμα του πατέρα.

Οι περισσότερες αντιδράσεις των αναγνωστών στα social media είχαν να κάνουν με το πόσο τυχερός ήταν ο μικρός και με το ''γιατί δεν έκαναν τέτοια δώρα και σε εμάς σε αυτή την ηλικία''. Ανάλογες ήταν, σε πρώτο επίπεδο και οι δικές μου σκέψεις όταν είδα για πρώτη φορά το βίντεο. Από τη στιγμή, όμως, που καταλάγιασε η αρχική έκπληξη και ο ενθουσιασμός γεννήθηκαν ένα κάρο ερωτήματα: Πέρασε, όντως, καλά το αγόρι κατά τη διάρκεια του στριπτίζ; Τι θα λέγαμε αν μία ζάμπλουτη μητέρα έκανε ένα αντίστοιχο δώρο στην 12χρονη κόρη της; Ήταν λάθος η κίνηση του πατέρα;

Μίλησα με την ψυχολόγο Καίτη Καραγιάννη και συνειδητοποίησα πως οι απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα δεν είναι άσπρες ή μαύρες. Η ψυχολογική προσέγγιση ενός τέτοιου θέματος είναι πολύ πιο σύνθετη, ενώ υπάρχουν και προεκτάσεις που δεν περνούν καν από το μυαλό του μέσου ανθρώπου.

Κυρία Καραγιάννη, ας αρχίσουμε με το γιατί έχει καθιερωθεί στην σημερινή κοινωνία ότι ένα αγόρι πρέπει να έχει από νωρίς σεξουαλικές επαφές;

''Έχει να κάνει με τη θέση του άντρα στην δυτική κοινωνία και την αντίστοιχη της γυναίκας. Υπάρχει προφανώς μια υπερπροβολή της σεξουαλικότητας του άντρα. Ο άντρας είναι αυτός που πρέπει να έχει πολλές σεξουαλικές εμπειρίες, ενώ η γυναίκα πρέπει να είναι πιο μονογαμική.

Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας είναι το ομοφοβικό αίσθημα πολλών αντρών. Το άγχος του πατέρα να ξεπεταχτεί γρήγορα ο γιος του 'για να μην του βγει ομοφυλόφιλος' και η ανάλογη ικανοποίηση του όταν αποδειχθεί πως στον γιο του αρέσουν τα κορίτσια''.

Όσον αφορά το 12χρονο παιδί, ποια ήταν τα συναισθήματά του κατά τη διάρκεια του στριπτίζ;

''Είναι πολύ σημαντικό να μην σταθούμε μόνο σε αυτό, αλλά να εστιάσουμε και στα σημερινά συναισθήματα του αγοριού ύστερα από όλη αυτή την υπερέκεθεση.

Ακόμα κι αν το αγόρι ένιωθε καλά κατά τη διάρκεια του σπριπτίζ το γεγονός ότι βιντεοσκοπήθηκε και το βίντεο το είδαν χιλιάδες άνθρωποι είχε ως αποτέλεσμα η εικόνα του να κριθεί. Μία ενδεχομένως ωραία στιγμή για το αγόρι μπορεί να έγινε αντικείμενο αρνητικής κριτικής από τον κόσμο. Όλο αυτό έχει αντίκτυπο στην αυτοεικόνα του.

Από την άλλη πλευρά, αν το αγόρι δεν ένιωθε καλά κατά τη διάρκεια του στριπτίζ, φανταστείτε πόσο προδομένο θα ένιωσε από την κίνηση του πατέρα του να δημοσιοποιήσει την συγκεκριμένη εμπειρία. Ένα βίντεο για το οποίο κατά πάσα πιθανότητα δεν του ζητήθηκε η άδεια ούτε για να τραβηχτεί, αλλά ούτε και για να δημοσιοποιηθεί''.

Ποιες άλλες σκέψεις κάνατε βλέποντας το βίντεο;

''Το επόμενο ερώτημα για μένα ήταν πώς βρέθηκε εκεί αυτό το παιδί; Πρόκειται για ένα παιδί με έκδηλο σεξουαλικό ενδιαφέρον, το οποίο ζήτησε από τον πατέρα του ένα τέτοιο δώρο; Ή πρόκειται για ένα συνεσταλμένο παιδί του οποίου ο πατέρας ήθελε να του δείξει το δρόμο του σεξ;

Και στις δυο περιπτώσεις είναι πολύ σημαντικός ο ρόλος του πατέρα ως πρότυπο. Στην πρώτη έχουμε τον γιο να μιμείται μια συμπεριφορά, η οποία προβάλλεται σε αυτόν ως φυσιολογική σεξουαλική συμπεριφορά (στριπτιζάδικο, πληρωμένο σεξ) από τον πατέρα.

Στη δεύτερη, έχουμε το παιδί που είναι αρκετά συνεσταλμένο, αλλά λόγω του σημαντικού του δεσμού με τον πατέρα δέχεται το δώρο μόνο και μόνο για να ικανοποιήσει την επιθυμία του και να μην το απορρίψει ο πατέρας, ο οποίος είναι τόσο σημαντικός στη ζωή του''.

Αν ένας ασθενής ζητούσε τη γνώμη σας προκειμένου να κάνει ένα ανάλογο δώρο στον γιο του, τι θα του λέγατε;

''Η δική μου προσέγγιση είναι να μην δίνω ξεκάθαρες κατευθύνσεις. Όταν έρχεται ένας προβληματισμός από έναν ασθενή αυτό που κάνουμε στη δουλειά μας είναι να κατανοήσουμε το οικογενειακό σύστημα, να δούμε αν μια τέτοια κίνηση είναι ωφέλιμη για τη σχέση γονέα-παιδιού, αλλά και για το ίδιο το παιδί σε όποια ηλικία κι αν βρίσκεται.

Εκεί ο πατέρας καλείται να το σκεφτεί. Θέτετε ένα θέμα το οποίο κλωτσάει στην κοινωνία μας. Δεν είναι ξεκάθαρα καλό ή ξεκάθαρα κακό. Υπάρχουν προσεγγίσεις που στηρίζουν κάθε μία από τις δύο πλευρές. Το δώρο και η κάθε κίνηση που κάνουμε για το παιδί πρέπει πρώτα να φιλτράρεται και να μελετάμε το κατά πόσο είναι ωφέλιμη για το παιδί''.

Πώς θα προσεγγίζατε την περίπτωση όπου μία ζάμπλουτη μητέρα έκανε ένα αντίστοιχο δώρο στην 12χρονη κόρη της;

''Είναι αρκετά δύσκολο και μόνο να φανταστούμε κάτι τέτοιο. Στην κλινική ψυχολογία μιλάμε για το κοινωνικό φύλο. Στις προσδοκίες δηλαδή που έχει η κοινωνία από εμάς με βάση το βιολογικό μας φύλο, το οποίο καθορίζεται από τα γεννητικά μας όργανα.

Το αγόρι, όπως έχουμε ήδη συζητήσει, το θέλουμε πιο εξωστρεφές και ν' αλλάζει τα κορίτσια σαν τα πουκάμισα. Στον αντίποδα περιμένουμε από το κορίτσι να έχει πιο μονογαμική στάση και να αρχίσει τη σεξουαλική του ζωή όσο πιο αργά γίνεται. Με αυτή την κοινωνική προσδοκία βλέπουμε αμέσως πόσο εξαιρετικά δύσκολο είναι να δούμε ένα αντίστοιχο βίντεο με ένα 12χρονο κορίτσι πρωταγωνιστή.

Για να επιστρέψω στην ερώτησή σας, κατά πάσα πιθανότητα το συναισθήματα των παιδιών (είτε αγόρι είτε κορίτσι) κατά τη διάρκεια του στριπτίζ θα ήταν ίδια. Αλλά, όπως ανέφερα και πριν, εξίσου σημαντικά είναι τα συναισθήματα των παιδιών από τη στιγμή που μια τέτοια εμπειρία βιντεοσκοπηθεί και αναρτηθεί στα social media.

Η έρευνα μάς λέει πως η παρουσία των γονιών παίζει καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη του παιδιού, στην ακαδημαϊκή του επιτυχία, στις σχέσεις που θα διαμορφώσει στην ενήλικη ζωή. Αυτό το οποίο αναλύουμε είναι ένα πολύ ενδιαφέρον θέμα το οποίο ανοίγει πολλές υποκατηγορίες. Εγώ, όμως, σε αυτό περισσότερο στέκομαι είναι το τι σημαίνει μια συνθήκη σαν αυτή του βίντεο.

Κατά πόσο ενισχύει μια φυσιολογική σεξουαλική ζωή ενός παιδιού το να το πηγαίνεις σε ένα στριπτιζάδικο; Θεωρώ για πολλούς λόγους πως δεν την ενισχύει. Από την άλλη πλευρά, όμως, τι περιμένουμε ως κοινωνία από έναν πατέρα να κάνει;

Τα μέσα κοινωνικής διαδικτύωσης αποτελούν τον μέγιστο κριτή, αλλά αυτό που βλέπουμε να χάνεται σε όλη αυτή την κατάσταση είναι ο αντίλογος αλλά και η πρόταση. Ναι, το στριπτίζ-δώρο για το οποίο μιλάμε, δεν μας αρέσει, δεν κάνει καλό στο συγκεκριμένο παιδί και κατά πάσα πιθανότητα σε κανένα παιδί, αλλά τι θα περιμέναμε από έναν πατέρα; Πώς θα λάβουμε την κατάλληλη γνώση για κάτι τέτοιο;

Καθοριστικό ρόλο σε όλο αυτό παίζει η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση των γονιών και κατ' επέκταση των παιδιών. Οπότε σε μια άλλη συζήτηση μπορούμε να αναφερθούμε στο ποιος είναι ο ρόλος και η ευθύνη της κοινωνίας και του σχολείου πριν φτάσουμε στη διάδοση ενός βίντεο όπως το προαναφερθέν''.

* Η Καίτη Καραγιάννη προσφέρει συνεδρίες Αrt Therapy και συμβουλευτική γονέων στο Συνειδέναι - Κέντρο Θεραπείας και Εξέλιξης Ατόμου και Οικογένειας (www.syneidenai.gr).